Diliň medeniýetleri öwrenmekdäki ähmiýeti

Diller elmydama özünden daşgary many we salgylanmalary göterýär. Başga dilde gürleşeniňizde, dil gürleýjiniň medeniýeti bilen täsirleşýärsiňiz.

Diller belli bir sosial toparyň medeniýetini we däp-dessurlaryny aňladýar. Diller bizi adamlar we olaryň medeniýeti bilen has baglanyşdyrýanlygy sebäpli, gürleýän dillerini bilmezden bir medeniýete düşünip bolmaz.

Dil öwrenmek hiç haçan diňe elipbiý we grammatiki düzgünleri bilmek däldir, ol jemgyýetiň özüni alyp barşyny we medeni däp-dessurlaryny öwrenmekden ybaratdyr. Şeýlelik bilen dil öwrenmek elmydama belli bir diliň alnan medeniýeti barada aç-açan salgylanmalary öz içine almalydyr.

Şeýle-de bolsa, diller ýaly, her kimiň özboluşly medeniýeti bar. Dil medeniýet bilen çylşyrymly baglanyşýar, bu olaryň biri-biri bilen çylşyrymly, birmeňzeş gatnaşygyny aňladýar. Dil we medeniýet ikisi bilelikde ösüp, birek-birege täsir edip, ahyrynda jemgyýeti emele getirdi.

Öwrenmegiň dowamynda adamlar öz medeniýetini öwrenýärler we akyl ukyplaryny ösdürýärler. Öwreneniňizde ýa-da öwredeniňizde, diliň medeniýete çuňňur kök urandygy sebäpli, onuň gürleýän medeniýetine düşünmek möhümdir.

Dil, jemgyýetdäki adam durmuşynyň ähli aýratynlyklary bilen baglanyşykly. Daş-töwerekdäki däp-dessurlara düşünmek, dil öwrenmegiň açarydyr. Şeýle hem dil medeni gymmatlyklaryň ösmegine we ösmegine mümkinçilik berýär. Esasy däp-dessurlarymyz, ideallarymyz we şahsy gatnaşyklarymyz medeniýetiň täsirindedir.

Dil, beýleki tarapdan, bu alyş-çalyşlary çaltlaşdyrýar. Sosial baglanyşyklary ösdürýär. Şol bir wagtyň özünde, medeniýet beýlekiler bilen nädip baglanyşmalydygymyzy öwrenmäge kömek edýär.

Bir diliň medeni mazmuny barada näçe köp pikirlenseňiz, şonça-da çalt öwrenersiňiz. Daşary ýurt dilini öwrenmegi maksat edinýän bolsaňyz, medeni düşünjäniň okuwyňyzyň möhüm bölegi boljakdygyny ýadyňyzdan çykarmaň.

Selbinýaz GULAÝEWA,

Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen

milli dünýä dilleri institutynyñ Iňlis dili

we edebiýaty fakultetiniň 1-nji ýyl talyby.